ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ!

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΜΕ ΛΟΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΝΤΩΝ!

http://www.alfavita.gr/artro.php?id=30192

Έχεις γράμμα-ΑΝΝΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΡΕΑ

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
Σελίδα:25
Εχεις γράμμα…

Αγαπητές και αγαπητοί οπαδοί του Κυριακάτικου Ελεύθερου Τύπου,
Θα παρακολουθείτε  την  συκοφαντική προσπάθεια, στην οποία  εδώ και αρκετούς μήνες  το Υπουργείο Παιδείας  έχει επιδοθεί, μετά ζήλου, όσον αφορά στη τριτοβάθμια εκπαίδευση. Και , ίσως να μην ήταν και άξια σχολιασμού , τα όσα λέγονται από αδαείς αλλά φιλόδοξους πολιτικούς,  τα όσα δηλώνονται ή τα όσα διαρρέουν,  από «διορισμένους φίλους»,  οι οποίοι, ως νεοκαλβινιστές,  ζητούν να εφαρμοστούν δήθεν «ηθικά προστάγματα»,   που  εκείνοι δεν εφάρμοσαν, κατά την ακαδημαϊκή τους εξέλιξη, αν δεν  αφορούσαν στο μέλλον της Ελλάδας. Γιατί η εκπαίδευση των παιδιών μας  είναι ακριβώς το μέλλον αυτής της πολύπαθης χώρας.
Κατ αρχήν,  θέλω να σημειώσετε ότι δεν έχει περάσει ούτε ΕΝΑΣ υπουργός Παιδείας, από τη μεταπολίτευση ως σήμερα,  ο οποίος να μην φιλοδόξησε να  «βάλει τη σφραγίδα του» σε μία «ανασυγκρότηση» της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης,  φέρνοντας «νέο»  νόμο στη Βουλή. Αλλά, σφραγίδα ο ένας, σφραγίδα ο άλλος, κατάντησαν την εκπαίδευση μία «τεράστια κουρελού», την οποία οι ακαδημαϊκοί δάσκαλοι, εντίμως, και αγογγύστως υπηρετούν, με αυταπάρνηση . Το εγκληματικό έναντι της Ανωτάτης Εκπαίδευσης είναι ότι την «σφραγίδα» δεν την βάζει ο  υπουργός, που θα τον συνόδευε,  ως  ανάληψη  πολιτικής ευθύνης στο μετέπειτα δημόσιο βίο του. Την αποποιείται, κατ ιδίαν,  είτε γιατί δεν μπορεί να επιβληθεί στους υφισταμένους του,  είτε γιατί  σφουγκοκωλάριοι,  που μισούν το Πανεπιστήμιο, εμφανίζονται ως  «ειδήμονες» , επειδή, μίζερα,  πέρασαν  από αυτό, χωρίς να αισθανθούν τη χαρά της δημιουργίας  και την  άνοιξη της γνώσης, πλάϊ στον φοιτητή.
Θα σας έλεγα , πρώτη εγώ, ότι η ανώτατη εκπαίδευση –πολύ περισσότερο η μέση και η στοιχειώδης- χρειάζεται  εκσυγχρονισμό. Αλλά  όχι προς την κατεύθυνση, που την οδηγεί το Υπουργείο Παιδείας, δηλαδή,  να την καταντήσει «πτωχό συγγενή» των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, στερώντας της ακόμη και  την έρευνα. Η ανώτατη εκπαίδευση, στην Ελλάδα, προσφέρει σπουδές υψηλού επιπέδου στους φοιτητές αλλά και γερό στήριγμα στη βαρέως χειμάζουσα ελληνική οικονομία. Και δεν χρειάζεται να χρησιμοποιήσω το τετριμμένο παράδειγμα ότι «τα παιδιά διαπρέπουν στα μεταπτυχιακά  πεδία» των ξένων πανεπιστημίων», ούτε να αναφερθώ, σήμερα τουλάχιστον, στα εκατομμύρια ευρώ, που φέρνουν  τα πανεπιστήμια από  τις ευρωπαϊκές ή άλλες   πηγές. Όμως, χρειάζεται το ΠΑΣΟΚ,  που το 1982, μετέβαλε την  ανώτατη εκπαίδευση, σε «πεδίο ελεύθερης κομματικής  βολής»,  να έρθει σήμερα, με γενναιότητα,  να αποκαταστήσει την ακαδημαϊκή τάξη. Και η τάξη δεν θα αποκατασταθεί με διορισμένες πρυτανικές αρχές, υφυπουργικών φίλων, ούτε με τη συνεισφορά «ξένων σοφών», που απέχουν από την ελληνική ακαδημαϊκή πραγματικότητα και αναφέρονται, αφ υψηλού,  σε συνθήκες μοντέλων ισχυρής επιδότησης, ούτε με εκφοβισμούς προς την ακαδημαϊκή κοινότητα, ούτε με πάγωμα των  εξελίξεων, ούτε με έγγραφα που «κρατούνται» επί τρίμηνο για να απαντηθούν,  κρατώντας πρυτανικές αρχές σε ομηρία, ούτε με εξόφθαλμες  παράνομες εντολές «αποφασίζομεν και διατάσσομεν».
Το ελληνικό Πανεπιστήμιο  βρίσκεται σ έναν δρόμο αυτο-ανασυγκρότησης, αυτό-εγρήγορσης,    αυτο-ελέγχου, γιατί κανένα μέλος του  δεν θέλει να απαξιώνεται η επιστημονική και κοινωνική δουλειά  που, με αυταπάρνηση, προσφέρει.  Γιατί τα «ψίχουλα», που παίρνει από το κράτος,  μπορεί να μην του επιτρέπουν να διαβιεί με αξιοπρέπεια αλλά έχει τη  χαρά να διδάσκει τον ανθό της χώρας, πράγμα που  δεν υπακούει σε  συμψηφισμούς.
Σας φιλώ
Αννα Παναγιωταρέα


Dialogos-DEP mailing list
Dialogos-DEP@faedrion.ee.auth.gr
https://faedrion.ee.auth.gr/mailman/listinfo/dialogos-dep
DIALOGOS-DEP site
http://diafaneia.ee.auth.gr/

Ώδινεν όρος και έτεκε μυν-του Αριστείδη Αραγεώργη

1
Ώδινεν όρος και έτεκε μυν
Αριστείδης Αραγεώργης
Πανεπιστημιακός Ε.Μ.Π.
Τις τελευταίες ημέρες είδε το φως της δημοσιότητας η Έκθεση της Διεθνούς
Συμβουλευτικής Επιτροπής για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στην Ελλάδα (στο εξής
Έκθεση, για συντομία). Κατά το Προοίμιό της, η Έκθεση συντάχθηκε από πέντε μέλη
μιας εννεαμελούς Επιτροπής διεθνώς διακεκριμένων επιστημόνων με εκτεταμένη
εμπειρία στη διοίκηση μεγάλων πανεπιστημίων στην Ε.Ε., τις Η.Π.Α., την Αυστραλία
και την Ασία. Τα υπόλοιπα τέσσερα μέλη της Επιτροπής είχαν την ευκαιρία να δουν
το κείμενο των πέντε και να προσθέσουν γραπτώς τα δικά τους σχόλια. Για την
ιστορία, ας σημειωθεί ότι η Επιτροπή συγκροτήθηκε με απόφαση της Ελληνικής
Κυβέρνησης το Σεπτέμβριο του 2010. Τα πέντε μέλη που συνέγραψαν το αρχικό
κείμενο συναντήθηκαν στην Ελλάδα μάλλον την 17/12/2010. (Εδώ υπάρχει μια
αβεβαιότητα αφού το αγγλικό κείμενο της Έκθεσης αναφέρει και την 16/12/2010.) Η
συνάντηση περιελάμβανε συζητήσεις με την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας Δια
Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων (ΥΠΔΒΜΘ), Πρυτάνεις και Αντιπρυτάνεις
Ελληνικών Πανεπιστημίων και εκπροσώπους («αντιπροσώπους» κατά την Έκθεση)
πολιτικών κομμάτων. Τέλος, η Έκθεση φέρεται να συντάχθηκε τον Φεβρουάριο 2011
– επομένως, καθυστέρησε περί τον ένα μήνα να δημοσιευθεί.
Είναι απολύτως εύλογο να αναμένει κανείς ότι μια τέτοια έκθεση θα
συγκεντρώσει την προσοχή όλων όσων ενδιαφέρονται για την Τριτοβάθμια
Εκπαίδευση στην Ελλάδα. Το παρόν κείμενο φιλοδοξεί να συμβάλει σε μια πρώτη
αποτίμηση. Η αποτίμηση βασίζεται αποκλειστικά στην ελληνική απόδοση και το
αγγλικό πρωτότυπο (The report if (sic) the International Advisory Committee on
Greek Higher Education - στο εξής Report, για συντομία), όπως αυτά είναι διαθέσιμα
στο διαδίκτυο, και κατά τούτο ενδέχεται να αδικεί το εγχείρημα. Επιπλέον οι
παρατηρήσεις είναι μάλλον μεθοδολογικής, μορφολογικής και υφολογικής φύσης
παρά «επί της ουσίας». Και αυτό διότι μια «επί της ουσίας» συζήτηση των ζητημάτων
που πραγματεύεται η Έκθεση θα απαιτούσε ένα εκτενέστατο κείμενο. Οι αναφορές
στο ελληνικό κείμενο σημειώνονται με «Έκθεση, σ. [αριθμός σελίδας]» ενώ εκείνες
στο αγγλικό πρωτότυπο με «Report, p. [page number]».
2
Ένα πράγμα εντυπωσιάζει με την πρώτη ματιά. Η Έκθεση είναι ένα εξόχως
συνοπτικό κείμενο: δεκατρείς (13) σελίδες, συμπεριλαμβανομένων του εξωφύλλου
και του πίνακα περιεχομένων, στις οποίες επισυνάπτεται ένα «Παράρτημα Α», έξι (6)
επιπλέον σελίδων, με σύντομα βιογραφικά σημειώματα των μελών της Διεθνούς
Συμβουλευτικής Επιτροπής. (Το Παράρτημα Β, το οποίο, σύμφωνα με τον πίνακα
περιεχομένων του αγγλικού κειμένου, περιέχει την «ατζέντα» της συνάντησης της
16/12/2010 –ή της 17/12/2010–, δεν συμπεριλαμβάνεται στην Έκθεση.) Αυτή η
εξαιρετική «λακωνικότητα» εντυπωσιάζει, όχι μόνο γιατί η Έκθεση στοχεύει να
δώσει τις κατευθυντήριες γραμμές για μια ριζική αναμόρφωση των ελληνικών Α.Ε.Ι.,
ζήτημα που κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό για το μέλλον της ελληνικής κοινωνίας,
αλλά και γιατί στην Εισαγωγή η ίδια η Επιτροπή εκφράζει «το θαυμασμό της για τη
βούληση της ελληνικής κυβέρνησης να αναλάβει μια ενδελεχή μελέτη της
κατάστασης του πανεπιστημιακού συστήματος της χώρας» (Έκθεση, σ. 4). Ο
αναγνώστης υποθέτει ευλόγως ότι η ενδελεχής μελέτη έγινε από κάποιο άλλο σώμα
και η Επιτροπή συνέταξε αυτό που σε άλλες πρακτικές ονομάζεται “executive
summary”.
Δυστυχώς, όμως, δεν υπάρχει αναφορά σε κάποια ενδελεχή μελέτη. Και αυτό
αποτελεί ένα άλλο χαρακτηριστικό με το οποίο εντυπωσιάζει η Έκθεση. Έχει
συνολικά έξι (6) αναφορές από τις οποίες: μια είναι στην Ανακοίνωση της
Συγκρότησης της Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής, μια είναι στο διαδικτυακό
τόπο του Συστήματος Πανεπιστημίων της Πολιτείας της California, μια είναι σε μια
διάλεξη του Joseph Schumpeter για αναπτυξιακή πολιτική (δημοσιευμένη στο
Journal of the European Economic Association), μια σε άρθρο του E. P. Lazar για την
επιχειρηματικότητα (δημοσιευμένο στο Journal of Labor Economics) και δυο στο
βιβλίο A Chance for European Universities του Dr. J. Ritzen, μέλους της Επιτροπής,
νυν Καθηγητή Οικονομικών και Προέδρου του Πανεπιστημίου του Maastricht που
είχε διατελέσει για πολλά έτη Υπουργός Παιδείας, Πολιτισμού και Επιστημών της
Ολλανδίας προτού αναλάβει θέση Αντιπροέδρου της Παγκόσμιας Τράπεζας (με
αντικείμενο την οικονομική ανάπτυξη και τη διαχείριση ανθρώπινων πόρων).
Απουσιάζουν, λοιπόν, παντελώς αναφορές σε ειδικά επιστημονικά περιοδικά για την
(ανώτατη) εκπαίδευση. Επιπλέον, η επιλογή των αναφορών, θα μπορούσε να πει
κανείς, προδίδει μια μονοδιάστατη αντίληψη που εκλαμβάνει την τριτοβάθμια
εκπαίδευση αποκλειστικά ως όχημα οικονομικής ανάπτυξης συγκεκριμένου τύπου
3
(παρά μερικές περί του αντιθέτου δηλώσεις στο κυρίως κείμενο).1 Ας σημειωθεί,
τέλος, ότι το αγγλικό κείμενο (Report, p. 6) περιέχει μια επιπλέον αναφορά (που
«χάθηκε στη μετάφραση») στο κείμενο του Ο.Ο.Σ.Α. Education at a Glance: OECD
Indicators (Paris: OECD Publishing 2008). Υποθέτει κανείς ότι οι συντάκτες δεν
θεώρησαν σκόπιμο να συμβουλευθούν την πιο πρόσφατη έκδοση του 2010
(διαθέσιμη στο http://www.oecd.org/publishing).
Η γενική έλλειψη βιβλιογραφικών αναφορών αποστερεί ένα πλήθος
ισχυρισμών από επαρκή δικαιολόγηση: ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια δηλώνουν το
χαμηλότερο ποσοστό αποφοίτησης σε όλη την Ε. Ε. (Έκθεση, σ. 8), ότι η υψηλή
ανεργία των πτυχιούχων ελληνικών πανεπιστημίων οφείλεται (εκτός από την
οικονομική κατάσταση της χώρας) στη μειωμένη ικανότητά τους να ανταγωνιστούν
πτυχιούχους άλλων ευρωπαϊκών πανεπιστημίων (Έκθεση, σ. 8), κ.ά. Βέβαια, τα
επιστημονικά (σε αντίθεση με τα πολιτικά) κείμενα συνήθως αναφέρουν τις πηγές
τους.
Αλλά ας περάσουμε στο περιεχόμενο. Μια πρόχειρη ανάγνωση αναδεικνύει
ζεύγη αντιφατικών ισχυρισμών – έστω, ισχυρισμών που φαίνονται αντιφατικοί, διότι
κείμενα που θίγουν σε βάθος τέτοια ζητήματα υπόκεινται στην ερμηνευτική αρχή της
επιείκειας. Παραδείγματος χάριν, διαβάζουμε:
[1] «... η τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα απαιτεί την υιοθέτηση ενός νέου
μοντέλου βασισμένου στις κοινωνικές αξίες και τις αρχές που χαρακτηρίζουν την
κουλτούρα της χώρας ...» (Έκθεση, σ. 3) αλλά και «Το μέγεθος της πρόκλησης και το
επείγον της αναγκαιότητας να αντιμετωπισθεί, απαιτεί όχι μόνο μεταρρύθμιση, αλλά
και μια αλλαγή στην κοινωνικό-πολιτική κουλτούρα» (Έκθεση, σ. 7).
[2] «Το ελληνικό σύστημα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι αγκυλωμένο στο
παρελθόν ...» (Έκθεση, σ. 6) άλλα και «Καμία χώρα του δυτικού κόσμου δεν έχει
τόσο λαμπρό ακαδημαϊκό παρελθόν όπως η Ελλάδα – μάλιστα ιδιαίτερα η
κληρονομιά της αρχαίας Ελλάδας έχει αποτελέσει το θεμέλιο για την ανώτατη
εκπαίδευση και την έρευνα σε όλο τον κόσμο. Η Ελλάδα χρειάζεται να κλείσει την
απόσταση από το παρελθόν της, επειγόντως και αποφασιστικά» (Έκθεση, σ. 7).
1 Αυτή η αίσθηση ενισχύεται από το γεγονός ότι «η ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας» αναφέρεται
ως μια από τις κύριες αποστολές των πανεπιστημίων (Έκθεση, σ. 5), ότι η μεταρρύθμιση των
εκπαιδευτικών ιδρυμάτων συνδέεται με εκείνη των χρηματοπιστωτικών δομών με σκοπό την
αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης της χώρας (Έκθεση, σ. 7), ότι ως σημαντικό μειονέκτημα των
ελληνικών πανεπιστημίων θεωρείται η έλλειψη εργαλείων «για την μέτρηση παραμέτρων εισροών-
εκροών και την αντικειμενική αξιολόγηση επιδόσεων» (Έκθεση, σ. 8), κ.ά.
4
[3] «Υπάρχει μια γενική αίσθηση στην Ελλάδα για το τι πρέπει να γίνει» (Έκθεση, σ.
6) αλλά και «Το ελληνικό σύστημα τριτοβάθμιας υποφέρει από κρίση αξιών.... Το
τραγικό είναι ότι οι ηγέτες, οι επιστήμονες, οι φοιτητές και τα πολιτικά κόμματα που
στοχεύουν στην προώθηση του κοινού καλού έχουν παγιδευθεί σε ένα σύστημα που
υπονομεύει τους στόχους που επιδιώκουν, διαφθείρει τα ιδανικά που αναζητούν και
εγκαταλείπει τους πολίτες που υπηρετούν» (Έκθεση, σ. 7).
[4] «Τα πανεπιστήμια πρέπει να είναι αυτόνομα όσον αφορά τη διαχείριση των
πόρων τους, την ευχέρεια επιλογής της ηγεσίας και της διοίκησής τους και την λήψη
ακαδημαϊκών αποφάσεων που προωθούν τους στρατηγικούς τους στόχους» (Έκθεση,
σ. 10) αλλά και «Τα πανεπιστήμια πρέπει να διοικούνται και να ελέγχονται από ένα
διορισμένο και ανεξάρτητο σώμα το οποίο θα είναι υπεύθυνο για την ευημερία του
πανεπιστημίου (ή των πανεπιστημίων) που εποπτεύουν» (Έκθεση, σ. 10).
Ασφαλώς, ένας ειδικός της λογικής μπορεί εδώ να επισημάνει ότι τόσο η απομόνωση
εκφράσεων από το πλαίσιο συμφραζομένων, όσο και φαινόμενα της φυσικής
γλώσσας όπως η ασάφεια και η αμφισημία, μπορούν να οδηγήσουν σε ψευδείς
πεποιθήσεις όσον αφορά το ενδεχόμενο ύπαρξης αντιφάσεων. Το σημείο [2], για
παράδειγμα, καλεί για μια διασάφηση του όρου ‘παρελθόν’ ενώ το σημείο [4] για μια
αποσαφήνιση όσον αφορά τα υποκείμενα της αυτονομίας, της διοίκησης, της
ανεξαρτησίας, κ.ο.κ. Και, βεβαίως (πρβλ. σημείο [3]), είναι δυνατόν να είμαι
παγιδευμένος σε ένα σύστημα διαφθοράς και μολαταύτα να έχω μια «γενική»
αίσθηση για το τι πρέπει να γίνει» (και να μην το παραδέχομαι)!
Ο ίδιος ειδικός της λογικής (αλλά και κάθε δόκιμος χρήστης της καθημερινής
γλώσσας) θα επισημάνει το σημαντικό ρόλο που μπορεί να παίξει η εισαγωγή
οριστικού άρθρου εκεί όπου δεν υπήρχε. Στο αγγλικό κείμενο διαβάζουμε: “The
committee’s discussions indicated that there is a clear majority among stakeholders in
favor of reforming higher education ...” (Report, p. 5). Η ελληνική απόδοση γράφει:
«Οι συζητήσεις της επιτροπής έδειξαν ότι υπάρχει μια σαφής πλειοψηφία υπέρ της
αναμόρφωσης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ...» (Έκθεση, σ. 7). Η απόδοση είναι
ατυχής δεδομένου ότι η αμέσως επόμενη πρόταση δηλώνει ότι δεν υπάρχει συμφωνία
ούτε για το ποια πρέπει να είναι η εν λόγω μεταρρύθμιση ούτε για το ποιος και πώς
πρέπει να την ξεκινήσει.
Όλα τα παραπάνω μειώνουν την πειθώ του κειμένου. Ένα καχύποπτος
αναγνώστης θα μπορούσε να φανταστεί ότι το κείμενο γράφτηκε σε ένα απόγευμα
5
από κάποιον2 που ήθελε να προτείνει μια εκδοχή του αγγλο-σαξονικού προτύπου
οργάνωσης των πανεπιστημίων διανθισμένη με ιδεολογήματα και αοριστίες περί
πρόσβασης στην αριστεία (Έκθεση, σ. 5), κοινωνίας της γνώσης (Έκθεση, σ. 6),
διαφάνειας (Έκθεση, σ. 13) και συμπεριφοράς που πρέπει να διέπεται από κάποιο
«ευρύ σύνολο ηθικών αρχών» (Έκθεση, σ. 13). Ο ίδιος καχύποπτος αναγνώστης θα
υποπτευόταν ότι ο συντάκτης της έκθεσης στοχοποιεί το πανεπιστημιακό άσυλο –
χρεώνοντας στις Πρυτανικές Αρχές απροθυμία να προστατεύσουν την ασφάλεια
μελών Δ.Ε.Π., προσωπικού και σπουδαστών– καθώς και την πολιτικοποίηση των
φοιτητών (Έκθεση, σ. 9).
Αυτή όμως είναι η στάση του καχύποπτου αναγνώστη. Ένας εύπιστος
αναγνώστης θα επικαλεστεί την αυθεντία των μελών της Διεθνούς Συμβουλευτικής
Επιτροπής: δεν είναι δυνατόν να σφάλλουν εννέα επιστήμονες με διεθνή καταξίωση
στα γνωστικά τους αντικείμενα και δόκιμη θητεία σε διοικητικές θέσεις
πανεπιστημίων (και άλλων οργανισμών). Σε αυτόν τον αναγνώστη πρέπει κάποιος να
υπενθυμίσει ότι ένα επιχείρημα με επίκληση αυθεντίας διεκδικεί εγκυρότητα μόνο αν
υπάρχει συμφωνία μεταξύ των ειδικών. Και ίσως να του προσκομίσει μια επιστολή
που δημοσιεύτηκε στη βρετανική εφημερίδα The Telegraph την 29/11/2010 με τίτλο
“Deep unease in universities at dangerous haste of ‘supply and demand’ reforms”
(διαθέσιμη στο http://www.telegraph.co.uk/comment/letters). Σε αυτή την επιστολή
είκοσι καθηγητές σε πανεπιστήμια όπως University of Oxford, University of
Cambridge, University College London κ.ά., με επικεφαλής τον νομπελίστα χημείας
1996 Sir Harold Kroto, εκφράζουν τη βαθιά τους ανησυχία για το πού έχουν οδηγήσει
τα βρετανικά πανεπιστήμια μεταρρυθμίσεις του είδους που ευαγγελίζεται για την
Ελλάδα η Έκθεση. Φυσικά, θα μπορούσε κανείς επίσης να υπενθυμίσει τις ογκώδεις
φοιτητικές διαδηλώσεις και καταλήψεις πανεπιστημίων που λαμβάνουν χώρα τα
τελευταία χρόνια σε πολλές χώρες της Ε.Ε. αλλά και στις Η.Π.Α. Όμως αυτό θα ήταν
χυδαίος λαϊκισμός, αν όχι απόπειρα κάποιου που επιδιώκει την πολιτική αστάθεια
(πρβλ. Έκθεση, σ. 8-9).
2 Ο ενικός αριθμός εδώ και παρακάτω είναι μάλλον αυθαίρετος.

ΚΡΙΣΗ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, εν ΕΕΘΣΘ, ΤΠΚΘ

Κρίση παιδείας ἐν συντόμω

Καθηγήτρια Δέσπω Ἀθ. Λιάλιου

I. Ἡ ἔνταση ποὺ παρατηρεῖται στὶς μέρες μας γιὰ τὴν ἔρευνα ἐπὶ τοῦ ἐπιστητοῦ τῶν ἀνθρωπιστικῶν ἐπιστημῶν, ὅπως ἐπίσης καὶ ἡ θέση τῶν ἀνθρωπιστικῶν σπουδῶν στὴν ὀργάνωση τῶν Πανεπιστημίων, εἶναι θέματα, ποὺ ἀνάγονται στὶς ἀρχὲς τῆς δεκαετίας τοῦ ᾽50[1], δηλ. στὴν ἐποχὴ ποὺ ὁ δυτικὸς λεγόμενος κόσμος ἀνασκοπεῖ τὴ μεταπολεμικὴ κοινωνιοπολιτική του αὐτοσυνειδησία καὶ τὴν οἰκονομική του ἀνασυγκρότηση[2]. Ἡ προσπάθεια γιὰ ταχεία ἀνόρθωση ἀπὸ τις ἐκτεταμένες πολεμικὲς καταστροφὲς ἀλλὰ καὶ τὰ ἀποτελέσματα τῆς πολεμικῆς βιομηχανίας ποὺ ἀναπτύχθηκε μὲ τὸν ἀνταγωνισμὸ γιὰ παγκόσμια ἐπιβολὴ ἀπὸ τὶς δυνάμεις ποὺ κυριάρχησαν μεταπολεμικὰ ἀνέδειξαν ἀναγκαιότητες καὶ πρακτικὲς ποὺ ἦταν ἄγνωστες ἐν πολλοῖς στὴν ἀκαδημαϊκὴ κοινότητα, τουλάχιστον τῆς προπολεμικῆς Εὐρώπης, ποὺ εἶχε ὑπηρετήσει κατεξοχὴν ἐθνικοὺς στόχους[3]. Σ᾽ αὐτὸ τὸ πλαίσιο ἀκόμη καὶ οἱ θεωρητικὲς ἐπιστῆμες, ὅπως τὰ θεωρητικὰ μαθηματικὰ καὶ ἡ φυσική, στὸ μέτρο ποὺ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ δημιουργήσουν οἰκονομικὸ ἀνταγωνισμὸ θὰ μποροῦσαν νὰ θεωρηθοῦν, τουλάχιστον ἐπὶ τῶν ἡμερῶν μας, ἀντιπαραγωγικὲς ἐπιστῆμες. Ἡ σύνδεση τῆς ἐπιστήμης μὲ τὴν παραγωγή, καὶ ἐσχάτως μὲ μία κατὰ παραγγελία καινοτομία στὴν ὑπηρεσία μιᾶς ἀμέσου ἐφαρμόσιμης παραγωγικῆς διαδικασίας δὲν ἀφήνει εὐρὺ περιθώριο στὴν ἐφαρμογὴ τοῦ ἀρχεγονικοῦ «ὀρέγεσθαι τοῦ οἰδέναι». Ἀκόμη καὶ τοῦ θείου Ἀλβέρτου θὰ τοῦ ἀπερρίπτετο τὸ αἴτημα γιὰ χρηματοδότηση ἐπὶ τῆς διερευνήσεως τοῦ γαλάζιου τοῦ οὐρανοῦ, μία πρόταση ποὺ δὲν ἔχει τὴν παραμικρὴ σχέση μὲ τὴν ἐπιχειρηματικότητα καὶ τὴν ἐμπορευματοποίηση τῆς παιδείας καὶ τῆς ἔρευνας, ποὺ δέχονται ὡστόσο οὐκ ὀλίγη κριτική[4].

Ὑπὸ τὸ φῶς τῶν νέων οἰκονομικῶν καὶ κοινωνικῶν συνθηκῶν οἱ λεγόμενες ἀνθρωπιστικὲς ἐπιστῆμες ἐπλήγησαν περισσότερο, ἀφοῦ σ᾽ αὐτὲς ἡ πρακτικὴ ἐφαρμογὴ καὶ τὰ παραγόμενα ἀγαθὰ εἶναι ἐνπολλοῖς ἀνέφικτο νὰ ἀποτιμηθοῦν μὲ χρηματοοικονομικοὺς ὅρους.

Ἡ βαθμιαῖα διαμορφούμενη τάση περιορισμοῦ τῶν ἀνθρωπιστικῶν σπουδῶν στὴν Εὐρώπη ἄρχισε νὰ μορφοποιεῖται μὲ τὶς κρατικὲς περικοπὲς κυρίως στὶς ἀρχὲς τῆς δεκαετίας τοῦ ᾽80 στὰ Βρεταννικὰ πανεπιστήμια[5], τὰ ὁποῖα ἐπιδόθηκαν σὲ ἕνα εἶδος ἐπιχειρηματικότητας μὲ τὴ μεταξὺ ἄλλων προσέλκυση φοιτητῶν, προσβλέποντας στὴν καταβολὴ ὑψηλῶν διδάκτρων, πράγμα ποὺ ἦταν ἀδιανόητο ἀκόμη καὶ γιὰ τὰ ἱστορικὰ πανεπιστήμια τῆς κεντρώας Εὐρώπης.

Ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὶς ἐπιχορηγήσεις ἢ τὴ χρηματοδοτούμενη ἔρευνα ἀπὸ ἑταιρεῖες μὲ τὴν ὑπογραφὴ πρωτοκόλλων συνεργασίας τὸ πανεπιστήμιο στὸν εἰκοστὸ αἰώνα ὑπῆρξε ἡ δημοκρατικὴ κατάκτηση τῆς ἐλευθερίας τοῦ πνεύματος τῶν λαῶν τῆς Εὐρώπης, οἱ ὁποῖοι εἶχαν βγεῖ θριαμβευτὲς μέσα ἀπὸ σκληρὲς ἀντιπαραθέσεις μὲ τὴν Ρωμαιοκαθολικὴ ἐκκλησία καὶ τὴν ἄκαμπτη αὐθεντία της, ὅπως ἐπίσης καὶ μὲ τὴ φεουδαλικὴ ἢ τὴ γραφειοκρατικὴ ὀργάνωση τῆς κοινωνίας στὴν κεντρώα Εὐρώπη, τὴν πανεπιστημιακὴ ὀργάνωση τῆς ὁποίας μιμήθηκαν σὲ συνδυασμὸ μὲ το κολλεγιακὸ σύστημα τὰ πρῶτα πανεπιστήμια τῆς Ἀμερικῆς[6], καὶ τὰ ὁποῖα θὰ ἀποτελέσουν τὴν ὀμπροσθοφυλακὴ τῆς ἔρευνας ἀμέσως μετὰ τὴ λήξη του Β´ παγκόσμιου πολέμου[7].

Τὴν ἴδια περίοδο ἐμφανίζεται στὰ πανεπιστήμια καὶ τὰ ἐρευνητικὰ κέντρα μία σημειωτικὴ ὁρολογίας εἰλημμένης ἀπὸ τὸν κόσμο τῆς ἐπιχειματικότητος, ποὺ καθιερώνεται ὡς νοοτροπία στὰ τέλη τῆς δεκαετίας τοῦ ᾽70, ὁπότε φαίνεται νὰ κλείνει ἡ περίοδος τῶν «παχέων ἀγελάδων» γιὰ τὴν τριτοβάθμια ἐκπαίδευση, ἀκόμη καὶ στὴν Ἀμερική[8], καὶ νὰ ἀνοίγει μαζὶ καὶ ἡ περιπέτεια τῶν ἀνθρωπιστικῶν καὶ κοινωνικῶν σπουδῶν[9]. Ἀπό τὸ Πανεπιστήμιο ποὺ ἐφοδίαζε τὴν κοινωνία μὲ τὴν κάθε εἴδους ἡγεσία της[10], τὸ πανεπιστήμιο κλήθηκε, ἰδίως στὶς χῶρες τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης, νὰ συνδεθεῖ μὲ τὴν παραγωγὴ καὶ τὴν ἀπασχόληση καὶ μάλιστα νὰ διαμορφώσει τὸν ἑνιαῖο εὐρωπαϊκὸ χῶρο τῆς τριτοβάθμιας ἐκπαίδευσης μὲ τὴ γενιὰ τῶν εὐρωπαίων πολιτῶν (Generation E)[11].

II. Στὴν Ἑλλάδα ἡ εὐρωπαϊκὴ ὁλοκλήρωση γιὰ τὴν τριτοβάθμια ἐκπαίδευση ξεκίνησε μὲ ἀποσπασματικὸ τρόπο. Συνήθως οἱ κρατικὲς παρεμβάσεις γίνονται ἐκ τῶν «ἄνω», μὲ προσωπικὲς προκαταλήψεις τῶν κυβερνώντων, χωρὶς οὐσιαστικὸ διάλογο μὲ τοὺς ἐνδιαφερόμενους, μὲ διαρροὲς πρὸς τοὺς δημοσιογράφους καὶ τοὺς κομματικοὺς παράγοντες, ἢ μὲ τὸν τρόπο τῶν παράλληλων μονολόγων. Ἐξάλλου ἐκ τῶν «ἄνω» διεσπάρησαν ἀνὰ τὴν ἐπικράτεια τμήματα ΑΕΙ καὶ ΤΕΙ, ἀνάλογα μὲ τὶς πιέσεις τῶν τοπικῶν παραγόντων καὶ τῶν «ἐθνικῶν» ἐκπροσώπων. Τμήματα ἐμφανίζονταν στὰ ἀπογραφικὰ δελτία καὶ ἐκ τῶν ὑστέρων ἡ Σύγκλητος ἐπικύρωνε τὴν ἵδρυση, τὴ στιγμὴ ποὺ τὸ Ὑπουργεῖο Παιδείας ἀποφασίζει καὶ γιὰ τὸ τελευταῖο μάθημα ἑνὸς Μεταπτυχιακοῦ Προγράμματος.

Οἱ ἐπιπτώσεις τῆς ἐπιβολῆς μιᾶς νομοθεσίας χωρὶς τὴ συνδρομὴ τῆς πανεπιστημιακῆς κοινότητας καὶ τὸν ἀπαραίτητο ἐσωτερικὸ διάλογο ἀναδύει ἀνὰ τριετία σχεδὸν τὴν ἐπαγγελία «μεταρρυθμίσεων», ποὺ οὐσιαστικὰ ὁδηγοῦν σὲ ἀποπροσανατολισμὸ ἀπὸ τὰ πραγματικὰ προβλήματα γιὰ τὴ βελτίωση τῆς παρεχόμενης παιδείας καὶ μιᾶς στοχευμένης ἐρευνητικῆς ὀργάνωσης, ἡ ὁποία θὰ βοηθοῦσε τὴν οἰκονομικὴ ἀνάπτυξη καὶ τὴ συνεργασία τουλάχιστον στοὺς ἀνοιχτοὺς ὁρίζοντες τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης. Ἡ προπαρατεθείσα βιβλιογραφία εἶναι ἐνδεικτικὴ τῶν ζυμώσεων ποὺ συντελοῦνται στὰ πανεπιστήμια ἀνὰ τὸν κόσμο, ὅμως στὴν Ἑλλάδα ὁ ὅποιος διάλογος ἀνακόπτεται ἀπὸ τὴν ἐξουσιαστικὴ ἀντίληψη τῆς πολιτικῆς ἡγεσίας τοῦ τόπου ποὺ θεωρεῖ ὅτι μπορεῖ νὰ νομοθετεῖ ἐρήμην τῶν «ὑπηκόων».

Στὴν περίπτωση τῶν ἀνθρωπιστικῶν σπουδῶν, ἰδίως δὲ τῶν θεολογικῶν πραγμάτων, ἡ μόνη πρόταση γιὰ μιὰ σταθερὴ προοπτικὴ θὰ ἦταν ἡ κοινὴ συστράτευση καὶ ἡ ἀπομόνωση ὅλων ἐκείνων τῶν δυνάμεων ποὺ δροῦν μὲ ἀποκλεισμοὺς καὶ ἀποκλειστικότητες καὶ ἀπίστευτη ὑποδούλωση  τοῦ κοινωνικοῦ σώματος στὸν παντὸς εἴδους καταδυναστευτικὸ ἔλεγχο.

---

[1]. Γιὰ τὴν ἱστορία τῶν πανεπιστημίων τῆς Εὐρώπης βλ. O. Pedersen, The First Universities: Studium generale and the origins of university education in Europe, μτφρ. R. North, Cambridge University Press ²2000.

[2]. B. L. R. Smith- J. D. Mayer- A. Lee Fritschler, Closed Minds? Politics and Ideology in American Universities, Brookings Institution Press: Washington, D.C. 2008, σ. 8 ἑξ., και 117 ἑξ.

[3]. W. Rüegg, A History of University in Europe, Universities in the Nineteenth and Early Twentieth Centuries (1800-1945), Cambridge University Press: Cambridge 2004, σ. 637 ἑξ. Πρβλ. ἐπίσης M. R. Nemec, Ivory Towers and Nationalist Minds, Universities, Leadership, and the Development of the American State, The University of Michigan Press: US 2006, καὶ M. McKelvey- M. Holmén, Learning to Compete in European Universities: From Social Institution to Knowledge Business, E. Elgar: Chelteham, UK- Northampton, MA, USA 2009.

[4]. D. Bok, Universities in the Marketplace, The Commercialization of Higher Education, Princeton University Press: Princeton and Oxford 2003.

[5]. Βλ. κριτικὴ ἀπὸ M. Evans, Killing Thinking: The Death of the Universities, Continuum: London-New York 2004, καὶ R. King, Governing Universities Globally Organizations, Regulation and Rankings, E. Elgar, Chelteham, UK- Northampton, MA, USA 2009.

[6]. Πρβλ. ἐνδεικτικά P. F. Grendler, «The Universities of the Renaissance and Reformation», Renaissance Quarterly 57:1 (2004), σσ. 1-42, M. R. van Scoyoc, «Origin and Development of the University», Peabody Journal of Education 39:6 (1962), σσ. 322-333, καὶ W. Ribhegge, «City and Nation in Germany from the Middle Ages to the Present: The Origins of the Modern Civil Society in the Urban Tradition», Journal of Urban History 30 (2003), σ. 25, ὅπου ἐπισημαίνεται ὅτι οἱ δομινικανοὶ καὶ φραγκισκανοὶ θεολόγοι συνέβαλαν στὴ διαμόρφωση τῆς διανόησης στὰ πανεπιστήμια. Βλ. ἐπίσης H. Barnstorff, «The Rise of the German Universities», The Modern Language Journal 23:4 (1939), σσ. 282-290.

[7]. R. L. Geiger, Research and Relevant Knowledge, American Research Universities since World War II, Oxford University Press: New York- Oxford 1999, σ. 30 ἑξ. Στὶς Ἡνωμένες Πολιτεῖες τὸ 94% τῆς βασικῆς καὶ τῆς ἐφαρμοσμένης ἔρευνας χρηματοδοτεῖται ἀπὸ τὴ βιομηχανία. Βλ. R. L. Geiger, Knowledge and Money, Stanford University Press: Stanford, California 2004, σ. 182 ἑξ.

[8]. R. L. Morrill, Strategic Leadership, Integrating Strategy and Leadershipin Colleges and Universities, First Rowman and Littlefield, Lanham- New York - Toronto - Plymouth: UK 2010, σ. 56 ἑξ. Πρβλ. καὶ Th. J. Tighe, Who’s in charge of America’s Research Universities? A Blueprint for Reform, State University of New York Press:Albany, US 2003, σ. 141 ἑξ.

[9]. Κατὰ τὴ Γερμανικὴ πρωτοβουλία τοῦ 2004 γιὰ τὴν ἀριστεία τῶν πανεπιστημίων μόνο το 10% ἀφοροῦσε ἐρευνητικὰ κέντρα στὶς ἀνθρωπιστικὲς καὶ κοινωνικὲς ἐπιστῆμες, J. Salmi, The Challenge of Establishing World-Class Universities, The World Bank: Washington, D.C. 2009, σ. 49. Στὴ συζήτηση γιὰ τὴν ἀνώτατη ἐκπαίδευση καὶ τὴ βασικὴ ἔρευνα εἶναι θεμελιακὴ ἡ διάκριση μεταξὺ δημόσιου καὶ ἰδιωτικοῦ πανεπιστημίου, γιατὶ ἡ κοινωνικὴ λογοδοσία καὶ τὸ κοινωνικὸ ἐνδιαφέρον διερμηνεύουν τὶς ἀνάγκες τῆς κοινωνίας καὶ τὸ μελλοντικὸ προσανατολισμό της σὲ ἀντιπαράθεση μὲ τὴ στόχευση τοῦ κεφαλαίου καὶ τῆς βιομηχανίας, ποὺ δὲν ἀποτελοῦν ἐκ τῶν πραγμάτων τὴ συνισταμένη τοῦ κοινωνικοῦ συνόλου. Βλ. G.  B. Arnold, The Politics of Faculty Unionization: The Experience of Three New England Universities, Bergin and Garvey: Westport, Connecticut- London 2000, σ. 133 ἑξ. Γιὰ τὴν Ἑλλάδα τῆς πανσπερμίας τῶν τμημάτων ΑΕΙ καὶ ΤΕΙ ἡ σύγχυση εἶναι ἀναπότρεπτη, καθὼς ἡ ἀδειοδότηση νεοπαγῶν παραρτημάτων ξένων ἱδρυμάτων δημιουργεῖ de facto κατάσταση ἐμπορευματοποίησης τῆς τριτιβάθμιας ἐκπαίδευσης, ὁπότε μένει χῶρος γιὰ τὸ δημόσιο πανεπιστήμιο ἡ ἐπίδοση στὴ βασικὴ καὶ τὴν ἐφαρμοσμένη ἔρευνα, σὲ μία χώρα ὅμως ποὺ δὲν ἔχει ἀνάπτυξη καὶ βιομηχανία καὶ ποὺ οὐδέποτε ὑπῆρξε συνεπὴς μὲ τὴν ἀπόφαση τῆς Λισαβῶνος τοῦ 2000 γιὰ κρατικὴ χρηματοδότηση τῆς ἔρευνας καὶ τῆς ἀνάπτυξης μὲ 3% τοῦ ΑΕΠ. Βλ. C. Mazza- P. Quattrone- A. Riccaboni, European Universities in Transition: Issues, Models and Cases, Edward Elgar: Cheltenham, UK - Northampton, MA, USA 2008, σ. XIII.

[10]. Ἡ ἀλλαγὴ στὸν προσανατολισμὸ παρήγαγε τὴν ἀλλαγὴ στὴ διοίκηση τῶν πανεπιστημίων. Βλ. R. Deem- S. Hillyard- M. Reed, Knowledge, Higher Education, and the New Managerialism: The Changing Management of UK Universities, Oxford University Press: Oxford- New York 2007. Γιὰ μία ἀνάλυση τῶν προβλημάτων τῆς ἐμπορευματοποίησης τῆς τριτοβάθμιας ἐκπαίδευσης καὶ τὴ ραγδαία αὔξηση τῶν διδάκτρων βλ. T. Hussey- P. Smith, The Trouble with Higher Education: A Critical Examination of our Universities, Routledge: New York- London 2010.

[11]. J. Ritzen, A Chance for European Universities, Or: Avoiding the Looming University Crisis in Europe, Amsterdam University Press: Amsterdam 2009, σσ. 77-80.

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ERASMUS-MUNDUS με τις χώρες BMU

ERASMUS MUNDUS

ΠΡΟΦΙΛ

Ξεκίνησε το 2007 με τη συμμετοχή 19 πανεπιστημίων από την Ευρώπη (και επιπλέον το Alma Mater της Bologna και το Taurida University

από την Ουκρανία). Βρισκόμαστε ήδη στον τεταρτο κύκλο κινητικότητας.

Ολοκληρωνεται η δράση της σύμπραξης με επιτυχία.

ΘΕΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ

Στο ΑΠΘ ήρθαν συνολικά 73 (2007-18, 2008-14, 2009-18, 2010-23) φοιτητές και

ακαδημαϊκοί (45 προ-, 7 μεταπτυχιακοί, 11 PhD, 6 post doc και 4 μέλη ΔΕΠ), που

αντιστοιχούν σε 813 μήνες κινητικότητας, και από τις τρεις χωρες Belarus (16),

Moldova (25), Ukraine (32). Έγιναν δεκτοί από 16 τμήματα του ΑΠΘ.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Βασικό πρόβλημα είναι η γλώσσα. Μας απασχολεί το πώς θα μπορέσουμε να κρατήσουμε την ισορροπία ανάμεσα στη δυνατότητα υποδοχής ξένων φοιτητών και στη διατήρηση της πολιτισμικής μας ταυτότητας, έτσι όπως αυτή εκφράζεται και στο επίπεδο της παραγωγής επιστημονικού έργου.

Δεν καταφέραμε να πετύχουμε τη μέγιστη δυνατή διασπορά στα τμήματα, δίνοντας

έμφαση σε γνωστικά αντικείμενα που υπερβαίνουν και τη γλωσσα (π.χ. τμήματα με

εργαστήρια και κλινικές, καλές τέχνες, κλασικές σπουδές).

Δεν στείλαμε κανένα από το ΑΠΘ στα πανεπιστήμια του BMU.

Μεχρι στιγμής, απορροφήθηκε από το ευρύτερο πλαίσιο του Erasmus και δεν

αντιμετωπίστηκε ως ένα ιδιαίτερο πεδίο με μεγαλύτερο βάθος και με απώτερο

στόχο, πέρα από τις κινητικότητες, την παγίωση σχέσεων ανάμεσα στα

πανεπιστήμια.

Υπάρχουν προβλήματα διαχείρισης και λύσης των παραπάνω, λόγω του

περιορισμενου προσωπικού, της γενικευμένης έλλειψης κονδυλίων και των γενικών

γραφειοκρατικών δυσλειτουργιών. Ό,τι σχετίζεται με μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα, διεπιστημονικές συμφωνίες μεταπτυχιακών και πρωτόκολλα συνεργασίας, που απαιτούν ΦΕΚ, καρτερούν καρτερικά (μαζί κι οι άνθρωποι) την υπογραφή κάποιου υφυπουργού. Όμως ο Αριστοτέλης λέει: «Ἐὰν πάντες οἱ νόμοι ἀναιρεθῶσιν, ὁμοίως βιώσομεν».

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

Μετά την επιτυχημένη πορεία διεκδικούμε ξανά τη χρηματοδότηση για τη

δραστηριοποίηση της σύμπραξης στον ίδιο γεωγραφικό χώρο. Πρόταση για

μεταβίβαση του συντονισμού στο Turku University, Φιλανδία.

ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ

Εκτός από το BMU συμμετέχουμε σε τρία Joint Master Courses στο πλαίσιο του

ERASMUS MUNDUS.

Στην νέα πρόσκληση συμμετεχουμε στην νεα πρόταση του BMU, σε μία

αντίστοιχη για την Ασία που συντονίζει το πανεπιστιμιο του Lund από τη Σουηδία.

Παράλληλα, συμμετεχουμε σε άλλες 6 προτάσεις για joint degrees και μία στο

Action 3 (δράσεις προώθησης της ευρωπαϊκής εκπαίδευης.

ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑΣ ΤΟΥ ΑΠΘ Ο ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΚΑΡΑΜΠΑΤΣΟΣ

Αναγόρευση του καθηγητή του πολιτειακού παν/μίου του Michigan

κ. Γεράσιμου Καραμπάτσου

σε Επίτιμο Διδάκτορα του Τμήματος Χημείας

της Σχολής Θετικών Επιστημών

του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Τετάρτη 13 Απριλίου 2011, ώρα 11:00

Αίθουσα Τελετών Παλαιάς Φιλοσοφικής Σχολής

Χαιρετισμός Αντιπρυτάνεως Ακαδημαϊκών Υποθέσεων & Προσωπικού

Καθηγήτριας Δέσπως Αθ. Λιάλιου

Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι,

Κυρίες και κύριοι,

Αγαπητές και αγαπητοί φοιτητές,

Με ιδιαίτερη χαρά παρίσταμαι σήμερα ανάμεσά σας, εκπροσωπώντας τον Πρύτανη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσλονίκης, καθηγητή Ιωάννη Μυλόπουλο.

Το Πανεπιστήμιό μας έχει, όπως γνωρίζετε, μακρά παράδοση στην αναγόρευση Επίτιμων Διδακτόρων-επιστημόνων, αλλά και εξεχουσών προσωπικοτήτων της χώρας μας, αλλά και της αλλοδαπής.

Σήμερα είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι που υποδεχόμαστε τον Γεράσιμο Καραμπάτσο, ο οποίος προβάλλει επάξια τη χώρα μας διεθνώς.  Ορμώμενος από τη Χωματάδα Μεσσηνίας, (χωματένιος και πνευματικός άμα), ένα μικρό χωριό έξω από την ιστορική κωμόπολη της Πύλου, κατέκτησε τη θέση του καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Michigan των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, καθώς και τη θέση του Προέδρου για 11 χρόνια στο Τμήμα Χημείας του εν λόγω πανεπιστημίου.  Επιπροσθέτως, η συμβολή του στην ίδρυση του Πανεπιστημίου Κρήτης και ιδιαίτερα η παρουσία του στο Τμήμα Χημείας, υπήρξε ακόμη περισσότερο καθοριστική.  Το γεγονός ότι το Τμήμα αυτό κατέχει μιαν επίζηλη θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών Τμημάτων Χημείας είναι αψευδής μάρτυρας.

 Ο καθηγητής Καραμπάτσος με την έρευνά του συνέβαλε αποφασιστικά στην ανάπτυξη της Οργανικής Χημείας, ερευνώντας το μηχανισμό των χημικών ενώσεων, και τα συμπεράσματα των ερευνών του έχουν σήμερα συμπεριληφθεί στα διδακτικά εγχειρίδια και διδάσκονται ως βασική ύλη.

 Το πλούσιο ερευνητικό του έργο, έτυχε παγκόσμιας αναγνώρισης  από τον επιστημονικό κόσμο, και ο κ. Καραμπάσος έλαβε πολλές τιμητικές διακρίσεις και βραβεία καθ’ όλη τη διάρκεια της ακαδημαϊκής του σταδιοδρομίας. 

Δε θα ήθελα να αναλώσω περισσότερο από τον πολύτιμο χρόνο σας.  Άλλωστε οι συνάδελφοι του Τμήματος Χημείας θα αναφερθούν στο έργο και την προσωπικότητα του τιμωμένου.

Κύριε Καραμπάτσε,

Εκ μέρους των πρυτανικών αρχών σας καλωσορίζω στην οικογένεια του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ

Yποτροφίες για διδακτορικό στις Κλασικές Σπουδές, Πανεπιστήμιο St. Andrews, Σκωτία

Το Πανεπιστήμιο St. Andrews της Σκωτίας προκηρύσσει δύο διδακτορικές υποτροφίες Κλασικών Σπουδών (στην αρχαία ελληνική και λατινική φιλολογία, τέχνη, αρχαιολογία ή σε άλλα παρεμφερή αντικείμενα). Ως εναρκτήριο ακαδημαϊκό έτος ορίζεται το 2011-2012. 

Η διαδικασία εκδήλωσης ενδιαφέροντος συμπεριλαμβάνει τη συμπλήρωση της αίτησης συμμετοχής στο διδακτορικό πρόγραμμα, τη συγκέντρωση των απαραίτητων δικαιολογητικών, καθώς και τη συμπλήρωση της αίτησης χρηματοδότησης, ενώ στη συνέχεια το σύνολο των παραστατικών αποστέλλεται στη γραμματεία του Πανεπιστημίου. Σημειώνεται ότι απαιτείται η υποβολή πιστοποιητικού αγγλομάθειας σε άριστο επίπεδο.

Η προθεσμία υποβολής των δικαιολογητικών λήγει στις 31 Μαΐου 2011.

Στοιχεία επικοινωνίας:
Postgraduate Admissions: pgadmissions@st-andrews.ac.ukΑυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.
St. Katherine΄s West
The Scores
St Andrews
Fife
KY16 9AX

Περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο  +44 (0) 1334 462135, στην Ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου ή με αποστολή email στην γραμματεία: classpg@st-andrews.ac.uk

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Τρίτη, 12 Απρίλιος 2011

(από αριστερά προς δεξιά) πρώτη σειρά: Μωυσιάδης Πολυχρόνης (Πρόεδρος Τμήματος Μαθηματικών ΑΠΘ και Διδάσκων στο ΠΜΣ), Ουσουλτζόγλου Χαρούλα (Δήμαρχος Βέροιας), Μυλόπουλος Γιάννης (Πρύτανης ΑΠΘ), Αντωνίου Ιωάννης (Διευθυντής του ΠΜΣ και Διδάσκων στο ΠΜΣ) Ξανθοπούλου Παρθένα (Φοιτήτρια στο ΠΜΣ), Σκούρας Ζαχαρίας (Διδάσκων στο ΠΜΣ)
Πίσω Σειρά: Μπράτσας Χαράλαμπος (Διδάσκων στο ΠΜΣ), Παραπόντης Ιωάννης, Καραλης Αντώνης, Κοντοκώστας Δημήτρης, Αλεξίου Σπύρος, Καρβουνάς Γεώργιος
(Φοιτητές στο ΠΜΣ)

Στο πλαίσιο της πρωτοποριακής πολιτικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης για άνοιγμα στην Κοινωνία της Γνώσης, το Τμήμα Μαθηματικών, μέσω του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Επιστήμη του Διαδικτύου του Α.Π.Θ., δημιούργησε και παρουσιάζει, για πρώτη φορά παγκοσμίως, ένα καινοτόμο σύστημα που επιτρέπει την πλήρη επέκταση της Αγγλικής DBpedia σε όλες τις γλώσσες του κόσμου.
Η DBpedia (http://dbpedia.org) επιτρέπει τον εμπλουτισμό, την πλοήγηση και τη διασύνδεση του περιεχομένου της Βικιπαιδίας , ώστε οι πληροφορίες να συνδέονται μεταξύ τους, όχι απλώς με λέξεις-κλειδιά, αλλά και σύμφωνα με την σημασία των λέξεων. Μέχρι τώρα αυτό ήταν εφικτό μόνο για την Αγγλική Βικιπαιδία και μερικώς για γλώσσες που χρησιμοποιούν Λατινικούς χαρακτήρες. Με το νέο σύστημα η DBpedia δύναται να λειτουργεί πλέον σε όλες τις γλώσσες του κόσμου.
Η πρώτη εφαρμογή του νέου συστήματος ήταν η δημιουργία της Ελληνικής DBpedia (http://wiki.el.dbpedia.org), η οποία μεταμορφώνει το περιεχόμενο της ελληνικής Βικιπαιδίας σε δομημένη γνώση, παγκόσμια διαθέσιμη, χωρίς αλλοίωση των Ελληνικών Χαρακτήρων. Αναπτύσσονται ήδη η Γερμανική, Ρωσική και Πολωνική και Σλοβακική εφαρμογή του συστήματος, σε συνεργασία με την ομάδα του Α.Π.Θ. και δημιουργήθηκε η Επιτροπή Διεθνοποίησης της DBpedia http://dbpedia.org/internationalization για την προώθηση του νέου συστήματος.
Η επιτυχία της ερευνητικής ομάδας του Α.Π.Θ., με επικεφαλής τον Διευθυντή του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Επιστήμη του Διαδικτύου, Καθηγητή του Τμήματος Μαθηματικών του Α.Π.Θ., Ιωάννη Αντωνίου, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στην πορεία ολοκλήρωσης του Σημασιολογικού Παγκόσμιου Ιστού, της μεγάλης πρόκλησης της δεκαετίας που διανύουμε.
Οι δράσεις της ομάδας της Ελληνικής DBpedia υποστηρίζονται από τις Πρυτανικές Αρχές του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το Δήμο Βέροιας καθώς το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Επιστήμη του Διαδικτύου του Α.Π.Θ. έχει έδρα τη Βέροια.
Για αυτήν την καινοτομία, η ερευνητική ομάδα του Τμήματος Μαθηματικών του Α.Π.Θ. έλαβε αναγνώριση και συγχαρητήρια επιστολή εκ μέρους της Διεθνούς Επιτροπής DBpedia, από τον Καθηγητή Soren Auer του Πανεπιστήμιου της Λειψίας.
Στον Παγκόσμιο Ιστό της Γνώσης, το λεγόμενο Semantic Web (3.0), γίνεται σημασιολογική επεξεργασία των πληροφοριών, μέσω κατάλληλα δομημένων οντολογιών, στοχεύοντας προς ένα Διαδίκτυο με Νοημοσύνη, όπου δε θα χανόμαστε στην ακατάσχετη και αδόμητη πληροφορία, ούτε θα πνιγόμαστε στα «πληροφοριακά σκουπίδια». Αυτό αποτελεί το μεγάλο στοίχημα του μέλλοντος.
Το πρώτο επίτευγμα προς αυτή την κατεύθυνση με δυνατότητες άμεσης πρακτικής εφαρμογής, είναι τα Συνδεδεμένα Δεδομένα (Linked Data) μέσω των οποίων το διαδίκτυο των Ιστοσελίδων μεταλλάσσεται σε ένα διαδίκτυο δεδομένων που επικοινωνούν σημασιολογικά.
Η Ελληνική DBpedia δραστηριοποιείται στο πλαίσιο της διεθνούς κοινότητας της DBpedia (http://dbpedia.org), η οποία αποτελεί τον πυρήνα των Διασυνδεδεμένων Δεδομένων (http://richard.cyganiak.de/ 2007/10/lod/). Έως τώρα, η σύνδεση, η δημοσιοποίηση και η σημασιολογική επεξεργασία δεδομένων ήταν εφικτή μόνο για διευθύνσεις και επισημάνσεις σε λατινικούς χαρακτήρες. Η ανάγκη της πολυγλωσσίας του Web 3.0 ώστε να συμπεριλάβει γλώσσες με μη λατινικούς χαρακτήρες, ήταν η πρόκληση που αντιμετώπισε, επιτυχώς, η ερευνητική ομάδα του Α.Π.Θ.
ΠΡΟΒΟΛΕΑΣ,  12-4-11

ΚΑΤΑΤΑΞΗ: Κάθε μήνα και καλύτεροι

Το Αριστοτέλειο συμμετέχει από φέτος και στον ενιαίο φορέα κατάταξης των Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων (MULTI-RANK). Tα αποτελέσματα ανακοινώνονται στην πρώτη συνάντηση στις Βρυξέλλες στις 14 Απριλίου. Θα είμαστε παρόντες.

ΣΤΗ ΘΕΣΗ 199 ΤΟ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ

http://www.esos.gr/index.php?option=com_k2&view=item&id=12308:sta-kalitera-panepistimia-pagkosmios-to-aristoteleio&Itemid=1796


QS with offices in: London, Paris, Singapore, Stuttgart, Boston, Johannesburg, Shanghai, Sydney, Washington DC

QS World University Rankings by Subject

MIT outshines Stanford and Cambridge in first ever
QS World University Rankings® for technical subjects

Greek Universities’ outstanding performance confirmed once again!

-          MIT tops all five rankings: Computer Sciences; Chemical; Civil; Electrical; Mechanical Engineering

-          Stanford and Cambridge share second places

-          30 subjects to be ranked in coming weeks on www.topuniversities.com along with a personalised ranking tool to help students make the right choice

Greek universities performed pretty impressive in the first subject rankings for technical subjects:

-          National Technical University of Athens
o   51-100 in Electrical & Electronic Engineering
o   51-100 in Civil & Structural Engineering
o   101-150 in Mechanical Engineering;
o   151-200 in Computer Science & Information Systems
o   151-200 in Chemical Engineering


-          Aristotle University of Thessaloniki
o   51-100 in Civil & Structural Engineering
o   101-150 in Chemical Engineering
o   151-200 in Computer Science & Information Systems
o   151-200 in Mechanical Engineering

-          University of Patras
o   101-150 in Civil & Structural Engineering
o   101-150 in Chemical Engineering

-          University of Athens
o   51-100 in Civil & Structural Engineering
o   151-200 in Electrical Engineering

-          University of Crete
o   51-100 in Mechanical Engineering




The Greek Universities are in the Top 100 Universities in the areas of Electrical Engineering, Civil Engineering and in Mechanical Engineering with National Technical University of Athens ranked 51-100 in Electrical Engineering and Civil Engineering and be the only Greek University that ranks in all the specializations. University of Crete which ranks 51-100 is the best Greek University in Mechanical Engineering while Aristotle University of Thessaloniki  in Civil and Chemical Engineering along with University of Athens.

Although University of Patras has joined the QS World University Rankings® in 2010 for the first time and was ranked in the cluster 501-550, it performed really well in the first subject rankings and appeared in the 101-150 cluster in the areas of Civil Engineering and Chemical Engineering.

The first ever QS World University Rankings® by Subject shows MIT to be the world’s leading university in computer science and four areas of engineering, based on employer reputation, academic reputation and research quality.

Over 50,000,000 people have viewed QS World University Rankings® in the past 12 months and there has been overwhelming demand for more detailed subject rankings incorporating a unique combination of employability and research quality metrics. The QS methodology has been tailored to each subject, in consultation with the QS Global Academic Advisory Board.

“QS World University Rankings® use of academic and employer review data is a real market differentiator”, states Paul Thurman, a leading data analyst and professor at Columbia University in New York and a member of the Advisory Board; “not only because of the sample sizes, which are industry-leading, but because of the way QS takes the data from the surveys and is able to extract meaningful results and interpretations”.

“The new QS World University Rankings® by Subject respond to a need for comparative data at a more granular level”, says Ben Sowter, Head of QS Intelligence Unit, which produces the rankings. “In many countries students are being charged more than ever before for their degrees. So assessing the potential career outcomes of one’s study choice is becoming increasingly important. QS rankings are unique in taking on board the views of global employers”.

"It is a great development to see subject rankings as a refinement of the usual university rankings,” says Sej Butler, EMEA Recruitment Manager, IBM. “This will help students and employers look to those courses in more detail within a wider context."

The news that the opinions of employers do not always correlate with those of academics will raise eyebrows among prospective students. The results are published in separate data columns on www.topuniversities.com, allowing users to personally rank according to each indicator.

For more information, please contact:

Eleni Bolou
Marketing Manager
eleni@qs.com
+44 (0)2072847233
 

ΔΥΣΛΕΞΙΑ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση σ'  ένα κατάμεστο αμφιθέατρο. Η καταγραφή θα αναρτηθεί προσεχώς σε video.