ELLENOPHONIA

Παρασκευή 25 Μαρτίου 2011

TA NEA THS XALKIDIKIS

Επιμέλεια: Βάσω Β. Παππά ( Vas_nikpap@yahoo.gr )
http://www.gnomihalkidikis.gr/index.php
Η αντιπρύτανις του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης είναι μια καθηγήτρια που έχει αγαπηθεί και εκτιμηθεί πολύ από τους φοιτητές της, αφού από το 1990, οπότε διδάσκει στο Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας, το πανεπιστήμιο έχει γίνει στην κυριολεξία το δεύτερο σπίτι της.
Μια γυναίκα με πάθος για τα πράγματα και έντονη προσωπικότητα. Η συζήτηση μαζί της έχει ενδιαφέρον. Μιλάει χωρίς κόμπλεξ και μέσα από το λόγο της αυτό που διαφαίνεται κυρίως, είναι η αγωνία της για το μέλλον των νέων παιδιών και ιδιαίτερα για εκείνα που δεν έχουν τις ίδιες ευκαιρίες με κάποια άλλα...
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Κυρία Λιάλιου, πριν από δύο σχεδόν μήνες, αναλάβατε καθήκοντα αντιπρύτανη στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Ποιά είναι τα άμεσα σχέδιά σας για το Πανεπιστήμιο και πώς νιώθετε, που κατέχετε μια τόσο σημαντική θέση;
Μολονότι είχαμε εκπονήσει ένα σχέδιο δράσεων με τη δημοσιοποίηση του υποψηφίου πρυτανικού μας σχήματος –και ο Πρύτανης, καθηγητής Γιάννης Μυλόπουλος, είναι ένας άνθρωπος με πάθος για την Παιδεία συνολικά– το τρίμηνο που μεσολάβησε μεταξύ της εκλογής μας και των αναλήψεων των "καθηκόντων" ήταν επίσης μία περίοδος έντονης προετοιμασίας και ενημερώσεως από τα στελέχη της διοικήσεως και τους προέδρους των επιτροπών, μία εμπειρία έντονου προβληματισμού και αυτογνωσίας.
Έτσι, μπορώ να επισημάνω τώρα και εν τη καθημερινή πράξει συγκεκριμένες ενέργειές μας που αφορούν στον άμεσο εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών με τη χρήση της ηλεκτρονικής επικοινωνίας, της ηλεκτρονικής παρακολούθησης των πάσης φύσεως στοιχείων του Πανεπιστημίου, ώστε να απαλειφθούν οι στοίβες των εγγράφων και η αυτόματη αναζήτηση και διευκόλυνση των υπηρεσιών, προς τον απώτατο στόχο που είναι η διαφάνεια στην εκπαιδευτική και ερευνητική διαδικασία.
Το πανεπιστήμιο έχει μερική αυτοτέλεια, ευτυχώς που λειτουργεί με κείμενες διατάξεις και η υλοποίηση του ακαδημαϊκού και διοικητικού έργου των πρυτανικών αρχών καθορίζεται από συγκεκριμένη νομοθεσία της Πολιτείας. Οι πρυτανικές Αρχές προέρχονται από την επιλογή και την προτίμηση της πανεπιστημιακής κοινότητας, οφείλουν να δρουν με βάση προβλεπόμενες αρμοδιότητες και, βέβαια, με αίσθημα ευθύνης και δικαιοσύνης έναντι όλων, ιδίως έναντι των αδυνάτων, όμως υπάρχουν περιθώρια μεγάλα να αναπτύξουν δράσεις προοπτικής, ενισχύοντας την ακαδημαϊκότητα, τη διαφάνεια και την αξιοκρατία.
Πάντως, ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια για τη διαφάνεια είναι η επίκληση της νομοθεσίας περί των προσωπικών δεδομένων, γιατί αυτό δημιουργεί πρόβλημα στην επεξεργασία των στοιχείων της «ανθρωπογεωγραφίας» των εργαζομένων, μελών ΔΕΠ ή και των πάσης φύσεως υπαλλήλων του Πανεπιστημίου. Είναι δυσκολίες ενός φρικαλέου συστήματος, που εξαχρείωσε τη δημόσια ζωή του τόπου μας και κατασπάραξε ακόμη και τον πλούτο του, κληρονομώντας μας λίθους "ερριμμένους" ατάκτως.
Στο νου μου έχω πάντα τους φοιτητές μου, τους υποψήφιους διδάκτορες, παιδιά κάποιων γονέων που δεν έχουν πρόσβαση στις ευκαιρίες της ζωής, στο όνειρο για το ταξίδι της συμμετοχής.
Πόσο δύσκολο είναι να διατηρήσετε τις ισορροπίες σας σε μια θέση τεράστιων ευθυνών και πολλών παραμέτρων, όπως η δική σας;
Οι τεράστιες ευθύνες προέρχονται από την καθημερινή επικοινωνία με τους ανθρώπους, όπως είναι οι διοικητικοί υπάλληλοι, τα μέλη ΔΕΠ, που είναι εγκλωβισμένα πολλές φορές σε αδιαφανείς και γραφειοκρατικές διαδικασίες των τμημάτων και της διοίκησης και οι φοιτητές όλων των επιπέδων, που αισθάνονται ότι περιθωριοποιούνται από μηχανισμούς ευνοιοκρατίας. Πολλές φορές συμπάσχω κι άλλες εξοργίζομαι εσωτερικά από τον παραλογισμό των απαιτήσεων.

Ποιά είναι η καλύτερη στιγμή στην καριέρα σας μέχρι σήμερα;
Όταν έκανε την καθομολόγησή του σε διδάκτορα Θεολογίας ο πρώτος μαθητής μου, που συμβαίνει να είναι σήμερα και Αρχιγραμματέας του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Δώσατε και πήρατε πολλά από τη ζωή. Μετά από μια πορεία σαν τη δική σας, με αποδοχή από τους μαθητές σας, αναγνώριση, πόσο δικαιωμένη αισθάνεστε;
Κουβαλάω την πείρα της ελληνικής και της εκκλησιαστικής παράδοσης και ούτε ενθουσιάζομαι εύκολα, μα ούτε και εύκολα απογοητεύομαι. Έμαθα να βρίσκομαι σε εγρήγορση και θα ήταν κρίμα να χάσω το μέτρο και την απουσία βίωσης της παροντικότητας. Ζούμε στην αγάπη και στη μνήμη της ερχόμενης γενιάς, που είναι παρούσα και μας παρακολουθεί πότε αμίλητη και πότε χλευάζοντάς μας. Μακάρι να έχουμε οξυμμένα τα αισθητήριά μας, για να αποτελέσουμε κρίκο στην ιστορία τους.

Ποιά ήταν τα συναισθήματα που νιώσατε, όταν ανεβήκατε για πρώτη φορά πάνω στην έδρα να διδάξετε, και τι νιώθετε ακόμη και σήμερα, όταν βρίσκεστε μπροστά σε πρωτοετείς φοιτητές;
Διδάσκω στα τελευταία εξάμηνα σε ακροατήριο φοιτητών κατά το πλείστον αρκετά ώριμο και η σκέψη μου είναι πάντα να διακρίνω τις ικανότητές τους, ώστε να τους εμφυσήσω την αγάπη για την έρευνα, τα κείμενα της Εκκλησίας, τον πλούτο της Θεολογίας ως ανθρωπιστικής επιστήμης και την αγάπη για το διάλογο με τις φυσικές επιστήμες.
Θυμάμαι πολύ συχνά την πρώτη μέρα που δίδαξα στο αμφιθέατρο Θεολογία το Φλεβάρη του 1990, γιατί, πριν έλθω στο πανεπιστήμιο, θήτευσα 18 χρόνια φιλόλογος στη Δ/θμια Εκπαίδευση.
Οι φοιτητές ήταν ανήσυχοι, γιατί μιά γυναίκα θα τους δίδασκε Δογματική, αλλά υπήρχε μία εξαιρετική συμπάθεια και πολύς ενθουσιασμός από τους ιερείς και τους μοναχούς φοιτητές, με τους οποίους έχω μία ιδιαίτερη οικειότητα. Αυτούς τους φοιτητές θυμάμαι πολύ συχνά.

Το περιεχόμενο της παρεχόμενης Παιδείας μεταβάλλεται και αναμορφώνεται πολύ συχνά. Αυτό για άλλους θεωρείται θετικό και για άλλους αρνητικό.
Ποιά η προσωπική σας εκτίμηση; Κρίνετε αναγκαία την αναπροσαρμογή και με ποιά κριτήρια πιστεύετε ότι πρέπει να γίνεται;
Η Παιδεία είναι ο πρόδρομος των αλλαγών στην κοινωνία και το μέτρο της επιστημονικής προόδου, σηματοδοτεί την πορεία της ανθρωπότητας και της Ιστορίας. Θα ήταν εγωϊστική μιά αρνητική προσέγγιση. Η αληθινή Παιδεία είναι προσαρμοστική και το μόνο προϋποθετικό κριτήριο είναι η σοβαρότητα και η άνευ σκοπιμοτήτων έρευνα.

Μπορεί ένας δάσκαλος να καταστρέψει μια καριέρα;
Με τους μηχανισμούς που έχει το σύστημα, αυτό γίνεται αρκετά συχνά, αλλά όχι μόνο στην Εκπαίδευση ή στην Ελλάδα. Π.χ. στον Αθλητισμό είναι πολύ πιο ζόρικα τα πράγματα.

Στη χώρα μας παρατηρούμε συχνά μια αναξιοκρατική επιλογή και προώθηση προσώπων σε καίριες κοινωνικές θέσεις, γεγονός που έχει αρνητικές επιπτώσεις στη γενικότερη λειτουργία και απόδοση της "κρατικής μηχανής" –Δημόσιας Διοίκησης– και την ανάπτυξη της χώρας μας.
Ποιές πιστεύετε ότι είναι οι διαστάσεις του φαινομένου, ποιά τα βαθύτερα αίτιά του και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά;
Αναξιοκρατία και αδιαφάνεια πάνε μαζί και συγχρόνως η αυθαιρεσία της κάθε εξουσίας και του κάθε παραγοντίσκου. Βιώνω από τη θέση της αντιπρυτάνεως την αυθαιρεσία της κρατικής γραφειοκρατίας, όπου τα έγγραφα χάνονται μεταξύ των γραφείων, όπου σε κάποιους αριθμούς απαντούν, όταν απαντούν, κάποιοι ανώνυμοι υπάλληλοι –ποτέ δεν δίνουν το όνομά τους– όπου η οίηση και η σαρκαστική έπαρση περισσεύει.
Δεν ξέρω γιατί, κατά το πλείστον οι δημόσιες υπηρεσίες μου θυμίζουν μικρομάγαζο συνοικίας, όπου οι μόνιμοι είναι γνωστοί και οι προσερχόμενοι είναι παρείες. Κάθε κυβέρνηση σέρνει πίσω της ένα πλήθος κομματικών παραγόντων, φίλων και συγγενών, που βασιλεύουν, θαρρώ, ερήμην των υπουργών και υφυπουργών και πάει λέγοντας.
Μικρή χώρα είμαστε, γι’ αυτό ο βίος και η πολιτεία μας είναι γνωστά πράγματα σε όλους. Πάντως, το ρυθμό τον δίνει η όποια διοίκηση. Δεν ξέρω αν "αλλάζει ο Μανολιός", εγώ πιστεύω ότι θα πρέπει να ξεγυμνωθεί ή να τον ξεγυμνώσουμε, γιατί περίσσευσε η υποκρισία και οι άνθρωποι είναι εξαγριωμένοι, και ιδίως οι νέοι.

Κάποτε η Θεσσαλονίκη ήταν μια πολυπολιτισμική πόλη. Σήμερα μιλάμε για το όνειρο της Θεσσαλονίκης "πρωτεύουσας των Βαλκανίων".
Εσείς θα θέλατε να δείτε την πόλη μας και πάλι επίκεντρο λαών και πολιτισμών της περιοχής και πώς πιστεύετε ότι μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο;
Και σήμερα είναι πολυπολιτισμική πόλη η Θεσσαλονίκη, όχι μόνο γιατί έχουν εγκατασταθεί οικονομικοί μετανάστες από όλη την υφήλιο, αλλά κυρίως γιατί προσέρχονται σ’ αυτήν οι γείτονες από τη Βαλκανική, να περάσουν το σαββατοκύριακό τους, συμμετέχοντες στα ποικίλα δρώμενα της πόλης μας και εδώ πρέπει να σημειώσω και τους βαλκάνιους φοιτητές που σπουδάζουν στα πανεπιστήμιά μας. Και θα αναφέρω και το θρησκευτικό τουρισμό, που αναπτύσσεται με κέντρο τον Άγιο Δημήτριο, κι ας μη σημειώνεται  στις πραγματικές του διαστάσεις το γεγονός, ούτε και από το Δήμο, που επιμένει να κάνει "Δημήτρια" χωρίς τον Άγιο Δημήτριο.
Το αναφέρω συμπτωματικά, γιατί δίνει την εντύπωση ότι χρηματοδοτεί ή εντάσσει στο θεσμό αυτό δράσεις "φίλων" των παραγόντων του αλλά επιμένει να κωφεύει στην ερευνητική δραστηριότητα ενός ολόκληρου Τμήματος, του Τμήματός μου, που μελετά για χρόνια και κάνει συνέδρια επί συνεδρίων για τη γραμματεία του αγίου Δημητρίου, και ίσως και άλλων Τμημάτων.
Ας γίνουμε, κατ’ αρχάς, πόλη που ο Δήμος σέβεται τους δημότες του –το λέω ως δημότης– και τη δράση των δημοτών του και ύστερα βλέπουμε το παραπέρα. Δεν παραπονιέμαι ούτε εξοργίζομαι με τη βλακεία. Τα ΜΜΕ και τα πολιτιστικά του Δήμου και των πέριξ εξυπηρετούν, όχι τους πολίτες και τη δημιουργία, αλλά το όποιο κομματικό κατεστημένο.

Ο σύγχρονος κόσμος περνάει μια εμφανή κρίση και δοκιμασία που είναι έκδηλη σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής. Οι απόψεις για τα αίτια και την έκταση αυτής της κρίσης είναι διάφορες.
Ποιές είναι οι επιδράσεις από την κρίση στη ζωή σας και πώς κατά τη γνώμη σας μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτή;
Κάθε εποχή έχει τις κρίσεις της, μόνο που στις μέρες μας η κρίση έφερε την αμφισβήτηση όλων των κοινωνικών συμβάσεων και ιδίως την αμφισβήτηση της όποιας κοινής προσπάθειας. Βλέπω στο δρόμο θυμωμένους ανθρώπους και φοβάμαι την οργή τους. Προσωπικά, είμαι ολιγαρκής άνθρωπος και απορροφημένη από την εργασία μου, όμως αγωνιώ για το μέλλον της νέας γενιάς, που τη χορτάσαμε με ψέματα και τη διαφθείρουμε από τα μαθητικά χρόνια.
"Τι να πω, λοιπόν, στα παιδιά", που λέει και το τραγούδι; Να μη σπαταλούν τον καιρό τους, γιατί δεν ζούμε δυό ζωές.

Τι απολαμβάνετε από την καθημερινότητα περισσότερο;
Μια βόλτα με το ποδήλατο και τις γάτες μου να ακολουθούν όλο χαρά με υψωμένες τις ουρίτσες τους.


Τελευταία Ενημέρωση ( Δευτέρα, 25 Οκτώβριος 2010 09:25 )

Δεν υπάρχουν σχόλια: